Het is misschien wel de belangrijkste lijst met bordspellen die jaarlijks wordt gepubliceerd: de Spellengek top 100, met daarop de meest populaire spellen onder Nederlandse (en Vlaamse) bordspellenfans. Dit jaar waren er grote verschuivingen omdat er twee keer zoveel stemmers waren. Maar Wingspan is nog altijd de onaantastbare koploper.

Meer details en feitjes over de Spellengek top 100 vind je hier, maar ook in de podcast 71 van Speloptafel.

Het was wel even bijkomen voor Spellengek Peter Hein, de initiatiefnemer van de Spellengek top 100. Het is in april en in mei altijd wel aanpoten met de vele stemformulieren die binnenkomen, maar dit jaar was met ruim vijfhonderd inzendingen het drukker dan ooit.

“Dit jaar hadden we voor het eerst een soort formulier op de website van Spellengek staan waardoor het makkelijker was dan voorgaande jaren”, legt Peter Hein uit. “Dat heeft er vast aan bijgedragen.”

Het hogere aantal stemformulieren lijkt er ook voor te zorgen dat er ook meer gestemd is door de liefhebbers van de minder zware spellen. “Zo zag je Regenwormen en Qwixx plotseling weer terug op de lijst komen. Die verdwenen een paar jaar geleden van de lijst en ik had niet verwacht dat ik die ooit terug zou zien.”

“Ik had niet verwacht dat ik spellen als Regenwormen en Qwixx ooit nog terug zou zien in de top 100”

(Peter Hein)

Er hebben dit jaar veel mensen voor het eerst gestemd en die lijken een andere smaak te hebben dan de wat doorgewinterde bordspeler. “Ik denk dat gemiddeld de smaak van de nieuwe stemmers wat lichter was. Want je zag ook dat de klassiekers als Catan, Carcassonne en Ticket to Ride weer op de ranglijst wat stijgen.”

Tegelijkertijd hadden de wat zwaardere titels het wat zwaarder. “Neem Barrage“, geeft Peter Hein als voorbeeld. “Die stond vorig jaar nog gewoon in het linkerrijtje, bij de eerste 50. En die komt nu niet meer op deze lijst voor.”

“Doordat er zoveel gestemd was had je gewoon meer stemmen nodig om op de lijst te komen. Waar een paar jaar geleden één stem nog een paar plekken verschil kon maken, zeker onderin de lijst, was dat dit jaar niet het geval.”

Dit artikel gaat verder onder deze advertentie:

Wingspan is koning

Maar ondanks alle verschuivingen staat Wingspan nog altijd bovenaan de ranglijst. “En het verschil met de rest was enorm”, zegt Peter Hein. “Wingspan heeft bijna een derde meer stemmen gehaald dan de nummer twee. Ik heb volgens mij nog niet eerder meegemaakt dat het verschil zo groot was tussen de nummers 1 en 2.”

Het geeft volgens Peter Hein de gigantische populariteit van Wingspan aan onder bordspelfans. “Onthoud, dit is een populariteitsverkiezing en geen verkiezing voor het ‘beste spel’. Natuurlijk komen de echt slechte spellen niet voor op deze lijst. Maar ook hoeveel mensen het spel kennen speelt gewoon een grote rol. Kijk maar naar Regenwormen. Dat gaat al jaren mee en het ligt nog altijd in de winkel. Veel mensen kennen en zien het. Je kunt er als een spellensnob naar kijken. Maar als mensen jouw favoriete spel niet kennen, dan stemmen ze er ook niet op.”

Verschuivingen

Er waren ook wel wat opmerkelijke verschuivingen op de ranglijst dit jaar. Zo kwam het spel Harmonies (Asmodee) vanuit het niets de top 10 binnen. Peter Hein: “Dat komt niet vaak voor. De laatste keer dat dat gebeurde was met Wingspan in 2019. Ook bij Dominion gebeurde het. Het zijn dus wel spellen die lang in de top blijven hangen, want Dominion staat ook nog steeds op plek 12.

“Ik had wel verwacht dat Harmonies hoog op de lijst zou binnenkomen, maar dit vond ik toch wel verrassend hoog. Daarnaast is het een spel dat niet met zoveel bombarie is gepresenteerd, zoals het afgelopen jaar met Forest Shuffle of met Seti wel gebeurde. Maar het sloeg wel aan.”

Ook Forest Shuffle maakte een forse sprong omhoog, van plek 33 naar de vijfde plaats. Peter Hein: “Het natuurthema blijft gewoon goed scoren. Een stuk beter dan bijvoorbeeld de ruimte, treintjes of mannetjes die op het bord aan het vechten zijn. Het speelt goed en soepel. En er is natuurlijk genoeg op Forest Shuffle aan te merken, vooral over de puntentelling, maar dat doet niets af een de populariteit.”

De grootste sprong die een spel maakte die vorig jaar ook al op de lijst stond werd gemaakt door Sky Team. Het coöperatieve tweespelerspel waarbij je een vliegtuig moet laten landen steeg van plek 76 naar 13. “Dat spel was aan het einde van 2023 uitgekomen en wat ongetwijfeld heeft geholpen is dat er nu ook een Nederlandse editie van het spel is. De mensen die naar Spiel gaan, zijn natuurlijk niet de doorsnee spellenliefhebbers. Dus nadat de Nederlandse versie uitkwam, sprong het spel omhoog.”

Ducosimlijst

Dit jaar verscheen er ook voor het eerst een Ducosim-lijst. Daarop stonden de stemmen verzameld van de mensen die lid zijn van de Nederlandse bordspellenvereniging.

“Er zijn toch wel wat verschillen”, merkt Peter Hein op. “Gemiddeld is de smaak bij Ducosim wat zwaarder. Dus de hele luchtige spelletjes zie je daar minder in. Maar het meest opvallend is de top 3. Want Wingspan staat bij Ducosim pas op de derde plaats, terwijl het in de algemene lijst heer en meester is. Castles of Burgundy staat daar op één. Net een tikje zwaarder.”

Het bestuur van Ducosim had gevraagd of er volgend jaar, tijdens het 50-jarig jubileum van de spellenvereniging een speciale Ducosim-lijst gemaakt kon worden. “Toen heb ik voorgesteld om dat voor dit jaar al te doen. En het lijkt erop dat iedereen het wel leuk vond, dus doen we dat volgend jaar waarschijnlijk weer.”

Top 10 – Ducosim Lijst

  1. Castles of Burgundy
  2. Terraforming Mars
  3. Wingspan
  4. Ark Nova
  5. Forest Shuffle
  6. De Verdwenen Ruïnes van Arnak
  7. Cascadia
  8. Azul
  9. Harmonies
  10. Ticket to Ride

Eigen lijst

Mede door het grotere aantal stemmen kwam Peter Hein ook weer wat spellen tegen waar hij zelf nog nooit van had gehoord. Leven in de Amazone en Arcs waren voor hem grote onbekenden, voordat hij aan de lijst begon dit jaar. “Zo kom je elk jaar wel wat spellen tegen”, glimlacht hij.

Mensen die de lijst verder willen bekijken kunnen de lijst downloaden van de website van Spellengek. “Niels Munoz heeft weer een hele mooie hitkrant-versie in elkar gezet. En ik heb inmiddels zelfs wat foto’s gezien van mensen die ‘m uitprinten en markeren wat ze gespeeld hebben en ook sommige spellenwinkels hebben ‘m opgehangen. De ervaring is altijd dat klanten daar met belangstelling nar kijken. Want die zien dan spellen hoog in de lijst staan die ze niet kennen. En dan vragen ze toch aan de eigenaar ‘hey, dat Wingspan, daar hoor ik goede vehalen over’.”

Door Dave